بر اساس گزارش بورس نیوز، این صندوق ها سرمایه های خرد سرمایه گذاران که اغلب حقیقی و نا آگاه به حوزه سرمایه گذاری در بورس هستند را جمع آوری می کنند و با بکارگیری کارشناسان حرفه ای و خبره این حوزه پرتفوی سرمایه گذاری تشکیل می دهند. به گونه ای که با استفاده از منابع مالی سرمایه گذاران صندوق و بر اساس تحلیل و نظرات کارشناسان اقدام به معامله در این بازار می کنند و با توجه به این موضوع عمدتاً گفته می شود که افرادی که مایل به فعالیت در بورس هستند اما اطلاعات کافی در این حوزه ندارند می توانند از طریق صندوق های سرمایه گذاری اقدام کنند.
چراکه این امر ریسک سرمایه گذاری در بورس را کاهش می دهد و در قبال پذیرفتن ریسک کم می توانند بازدهی مثبت قابل قبولی را دریافت کنند.
بر این اساس، پرتفوی سرمایه گذاری صندوق ها عمدتاً متنوع بوده و مدیران سرمایه گذاری صندوق با استفاده از تجربه و دانش خود سعی می کنند تا پر پتانسیل ترین سهم در هر یک صنایع فعال بورسی را در پرتفوی بورسی صندوق قرار دهند. علاوه براین، فعالان بازار سرمایه می توانند از مزایای سرمایه گذاری در صندوق ها همچون نقد شوندگی، مدیریت حرفه ای و تخصصی، برخورداری از پرتفوی متنوع با هزینه اندک بهره مند شوند و در هر دوره نیز با توجه به شرایط بازار و نحوه مدیریت پرتفوی بازدهی مناسبی کسب کنند.
در شرایطی که وضعیت معاملات سهام شرکت ها در بورس نا بسامان بوده و سهامداران در روزهای معاملاتی به سر می برند که کمترین و بی سابقه ترین حجم و ارزش معاملات بورس رقم خورده، به بررسی بازدهی صندوق های سرمایه گذاری و نحوه عملکرد مدیران صندوق و مدیریت پرتفوی توسط آنها طی یک ماه اخیر یعنی تا پایان معاملات دهم خردادماه جاری پرداخته شده و در نهایت نتیجه ای که بدست آمده این است که حتی مدیران سرمایه گذاری صندوق ها به عنوان یکی از نهادهای حرفه ای بازار سرمایه نیز نتوانستند از گزند تداوم روند نزولی بورس در امان بمانند.
به گونه ای که بررسی بازدهی بیش از 80 صندوقی که طی یک ماه اخیر فعالیت کرده اند بیانگر این موضوع است که بازدهی مثبت تنها نصیب دو صندوق سرمایه گذاری مشترک همچون آرمان اعتلاء کشاورزی و زرین پارسیان شده که عمر فعالیت آنها کمتر از یکسال و بازدهی مثبت آنها کمتر از یک درصد محاسبه می شود.
اما نکته قابل تأمل در ترکیب پرتفوی بورسی دوصندوق مذکور که توانسته اند در این آشفته بازار بازدهی مثبت و البته اندک کسب نمایند، این است که با نگاهی به ترکیب سبد بورسی آنها در می یابیم که درصد دارایی های نقد صندوق آرمان اعتلاء کشاورزی حدود 68 درصد اعلام شده و این صندوق حدود 3/2 از ترکیب سبد خود را به سرمایه گذاری در اوراق مشارکت اختصاص داده است. از این رو می توان گفت تحقق بازدهی مثبت توسط صندوق مذکور به دلیل سرمایه گذاری در اوراق مشارکت و از محلی غیر از معاملات سهام در بورس بدست آمده است.
علاوه بر این، درصد دارایی های نقد صندوق زرین پارسیان با تحقق بازدهی مثبت 0.4 درصدی، حدود 17 درصد محاسبه می شود و تنها حدود 18 درصد از کل سرمایه گذاری های این صندوق به بازار سهام اختصاص دارد. بر این اساس می توان گفت عمده نقدینگی در اختیار این صندوق در بازارهایی غیر از بازار سهام تزریق شده است.
بر اساس اطلاعات موجود سایر صندوق های سرمایه گذاری که طی دوره مذکور فعالیت داشته اند، بازدهی منفی کسب کرده اند که بیشترین بازدهی منفی حدود 12 درصد بوده و در کنار آن نیز دو صندوق نیز بازدهی منفی حدود 10 درصدی بدست آورده اند.
علاوه براین، طی این مدت بازدهی منفی سه درصدی توسط بازار سهام رقم خورده است.
بررسی ترکیب پرتفوی بورسی صندوق های سرمایه گذاری که بازدهی منفی کرده اند، بویژه سه صندوقی که در رأس جدول قرار دارند صرف نظر از نام آنها، حاکی از آن است که بخش عمده ای از ترکیب سبد به سرمایه گذاری در سهام شرکت های فعال در صنایع خودرو، بانک و پتروشیمی اختصاص دارد و کمتر از دو درصد از سرمایه گذاری ها در اوراق مشارکت انجام شده است.