سونامی افزایش قیمت لبنیات در راه است

  زمرمه افزایش قیمت محصولات لبنی در راه است. مهم‌ترین نکته‌ای که ممکن است در آینده‌ای نزدیک موجب این افزایش قیمت شود آن است که به دلیل واقعی نبودن قیمت شیرخام، موضوع حذف دام‌های شیری در کشور وجود دارد.

به گزارش صبحانه، با حذف دام‌های مولد (شیرده) ازگردونه تولید در آینده‌ای نزدیک عرضه و تقاضای محصولات لبنی بر هم خورده و بدون شک افزایش قیمت انواع لبنیات را در بازار در پی خواهد داشت. دست‌اندرکاران صنایع لبنی بر این باور هستند که به دلیل مشکلات اقتصادی و تنگناهایی که برای تولید به وجود آمده ، تعداد زیادی از کارخانه‌های لبنی نیز تعطیل شده‌اند. حال گفته می شود مشکل اصلی از نقطه‌ای شروع شد که دولت بدون درنظر گرفتن شرایط اقتصادی تولید صنایع را موظف کرد شیرخام را با قیمت ارزان از دامداران خریداری کنند.  

براساس این گزارش در سال 91 ستاد تنظیم بازار اعلام کرد که قیمت شیر خام 960 تومان باشد این در حالی بود که  صنایع لبنی این فرآورده را 1200 تومان از دامدار خریداری می‌کردند. یعنی این خرید با حباب 20 درصدی انجام می‌شد که به ضرر صنایع لبنی بود. اما بسیاری از دست‌اندرکاران این بخش بر این باور هستند که  قانون عرضه و تقاضا خود را بر هرنوع دستور اداری تحمیل خواهد کرد. به چه مفهوم؟ کارشناسان می‌گویند در شرایط فعلی که تقاضا برای محصولات لبنی در کشور بسیار بالا‌ست، به‌خصوص حالا که در آستانه فرا رسیدن ماه رمضان قرار داریم، افزایش قیمت محصولات لبنی به هیچ عنوان به نفع  دامداران ، مصرف‌کنندگان و همچنین صنایع نخواهد بود. چرا که افزایش قیمت کاهش مصرف و نیز کاهش صادرات محصولات لبنی را در پی خواهد داشت.

شرکت‌های لبنی در بورس زیان می‌دهند

در میان کشمکش‌هایی که بین دامداران و صنایع لبنی بر سر قیمت فروش شیر خام وجود دارد نقش دولت انکار نشدنی است. باز هم به گفته دست‌اندرکاران این صنعت، دولت با آنکه یکی از سه ضلع این ماجراست اما خود را کنار کشیده و تنها به شیوه‌ای دستوری از صنایع تبدیلی می‌خواهد شیرخام را به قیمت‌1440 تومان از دامدار خریداری کند. اما گفته می‌شود بازار کشش چنین قیمتی را برای صنایع ندارد. حاشیه سود صنعت لبنیات به استناد تمام مدارک رسمی که در کشور وجود دارد 5/1 درصد است و همچنین بازار بورس نیز حاشیه سود این بخش را مشخص کرده است. پنج شرکت لبنی وارد بازار بورس شده‌اند که دوتای آنها زیان‌ده هستند، حاشیه سودیکی از آنها در بهترین حالت 14/3 درصد است و پایین‌ترین سود برای شرکت دیگر 3 صدم درصد است، شرکت آخر هم در حدود 12 درصد زیان داده است. بنابراین حرف صنایع تبدیلی آن است که در این شرایط نمی‌توان بار مالی اضافی برای آنها ایجاد کرد.

دامداران چه می‌گویند؟

با همه این اوصاف دبیر انجمن صنایع لبنی نظر دیگری را عنوان می‌کند. سعید سلطانی سروستانی در گفت‌وگو با «قانون» می‌گوید: صنایع تبدیلی هیچگاه شیرخام را به قیمت 1440 تومان از دامدار خریداری نکرده و سقف این قیمت در نهایت 1200 تومان بوده است. سروستانی همچنین در خصوص کم‌کاری دولت در اجرای قانون بهره‌وری و همچنین خرید تضمینی در این بخش توضیح می‌دهد : برای سه ماهه ابتدایی سال 93 دولت 225 میلیارد تومان به صورت ریالی مابه‌التفاوت برای دامداران مصوب کرد که این رقم هنور به صورت کامل پرداخت نشده است.وی بر این نکته نیز تاکید می‌کند که در حال حاضر دامداران 5 ماه علوفه از دولت طلبکار هستند. وی می‌گوید همه این مشکلات دامداران را در بن بست یک‌طرفه‌ای قرار داده‌است که برای آنها چاره‌ای جز تعطیلی یا حذف دام باقی نگذاشته‌است. سلطانی بر این باور است با ادامه این شرایط افزایش قیمت لبنیات در بازار دور از انتظار نخواهد بود .  پیش از این رئیس هیات مدیره اتحادیه مرکزی دامداران درحاشیه بازدید رسانه‌ها از فعالیت‌های دامی استان قزوین به مناسبت هفته جهاد کشاورزی گفته بود: حدود دو سال است که شیردامداران کمتر از قیمت تمام شده خود به فروش می‌رسد و صبر دامداران لبریز شده است.

حسین نعمتی با اشاره به اعتراضات دامداران در خصوص نرخ شیر خام ادامه داد: دامداران تا ماه‌های گذشته از ذخایر خود استفاده می‌کردند اما پس‌انداز آنها نیز تمام شده و اتفاقات در حال انجام از روی ناچاری است. مدیرعامل اتحادیه دامداران قزوین اضافه کرد:درهرحال یا ترتیب اثری در قیمت شیرخام داده شده، به دامداران یارانه پرداخت می‌شود یا دامداران طی یک حرکت خود جوش برای جلوگیری از ضرر بیشتر اقدام به حذف بیشترگله‌های شیری می‌کنند. نعمتی اظهار داشت: حذف گله و بردن گاو‌های شیری به کشتارگاه آخرین راهکار دامداران برای بالا بردن شیر خام است که در برخی استان‌ها آغاز شده است. به گفته وی دراستان قزوین به عنوان یکی از قطب‌های تولید شیرخام در کشور سه گله شیری جمع آوری و روانه کشتارگاه شده است.

رئیس هیات مدیره اتحادیه مرکزی دامداران با اشاره به اینکه عرضه و تقاضا قانون تجارت بوده و قابل نفی نیست،گفت: تجربه نشان داده که تنها در زمانی که قیمت شیر بالا می رود با دامداران برخورد حقوقی و تعزیراتی شده و حتی در مواردی جلب می‌شوند. نعمتی، بدون در نظر گرفتن حقوق مصرف کنندگان گفت: در صورتی که قیمت شیر بالا برود در مقطعی به یک صنعت(صنایع لبنی) فشار می‌آید اما بعد از یک مدت روال درستی به خود می‌گیرد.  در سال گذشته   8/13 درصد به نرخ فرآورده‌های لبنی اضافه شد اما  دامداران از این میزان سهم نداشتند و اخیرا متوسط نرخ خرید شیرخام نیز در برخی مناطق نسبت به گذشته کاهش یافته است. نعمتی  افزود: شیر دامداران سنتی در برخی مناطق تا هر کیلو گرم 800 تا 900 تومان نیز کاهش یافته است  در حالی که نرخ مصوب شیر خام 1440 تومان است.

  همکاری معکوس شرکت لبنی دولتی

رئیس هیات مدیره اتحادیه مرکزی دامداران  گفت: در استان قزوین صنایع شیر ایران به عنوان یک شرکت دولتی علاوه بر اینکه همکاری‌های لازم را با دامداران ندارد بلکه قیمت خرید هر‌کیلو‌گرم شیر را نسبت به ماه قبل 30 تومان کاهش داده است. وی در پاسخ به این استدلال که زور دولت به دامداران می رسد اما به صنایع لبنی نه گفت:مجوز افزایش نرخ فرآورده‌های لبنی در سال گذشته توسط وزارت صنعت داده شده اما وزارت جهاد کشاورزی این مجوز را به دامداران نداد. این نشان می‌دهد که صنایع، قدرت چانه زنی بیشتری در برابر دامداران دارند. دامداران و صنایع لبنی از طریق چانه زنی و فشار به مسئولان دیر یا زود و کم  یا زیاد مطالبات و حقوق خود را دریافت می‌کنند اما مصرف کنندگان مجبور به خرید و مصرف با هر قیمت و کیفیتی هستند.