دکتر مسعود غلامپور، مدیر تحقیقات بازاریابی تامین سرمایه نوین در
گفتوگویی با «دنیای اقتصاد» به تحلیل روند فعالیت دولت در بازار سهام
پرداخته و روند کلی را مثبت دیده است.
غلامپور در ابتدا با اشاره به شروع فعالیت دولت یازدهم گفت: با روی کار
آمدن دولت یازدهم در سال 92 و با چشمانداز مثبتی که نسبت به مسائل
بینالملل و رفع تحریمهای هستهای به وجود آمد اقتصاد کشور وارد دور جدیدی
از فعالیتها شد. همانطور که در حال حاضر در ترکیه تاثیر شکست حزب
اردوغان در بازار به خوبی دیده میشود و بازار سهام در حدود 8 درصد افت را
در یک روز تجربه میکند در ایران هم به همین صورت و با ورود آقای روحانی
چشمانداز مثبت به روند مذاکرات باعث شد بازار با تاثیرپذیری زیاد به سمت
افزایش سرمایه پیش برود. وی ادامه داد: در این میان شدت تاثیر سیاستهای
قبلی و تصمیمات دولت دهم به حدی بود که شرکتها را در رکودی عمیق قرار داد و
به رغم رشدهای آن سال ما همچنان نمیتوانیم بهبود کامل فعالیت شرکتها را
شاهد باشیم.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: بر اساس آمار، شرکتها در شرایط فعلی
حدود 50 تا 60 هزار میلیارد تومان سود به وجود میآورند که این رقم با ارزش
بازار 200 تا 250 هزار میلیارد تومانی باعث بهوجود آمدن P/ E برابر 5
میشود. با این سود بازار نیاز به لکوموتیوی دارد که بتواند سود شرکتها را
افزایش دهد و بهعنوان محرک بتواند بخش عظیمی از سرمایه از دست رفته
شرکتها را باز یابد. غلامپور با اشاره به اجرای قوانین درخصوص صنایع مختلف
در سال 92 گفت: در سالهای گذشته دولت مالکیت سهامی را داشت که از سود آن
استفاده میکرد، اما در حال حاضر به واسطه اجرای طرحهای خصوصیسازی این
سود بسیار کم شده است.
در این حالت دولت باید سرمایه از دست رفته را تامین کند که یا از طریق
بهره مالکانه یا از طریق نرخ خوراک پتروشیمیها است. بهعنوان مثال در آن
زمان هر سهم پالایشگاه بندر عباس حدود 140 تومان بود که این رقم برای یک
نماد پالایشگاهی بسیار پایین بود و دولت به اجبار شروع به اجرای قوانین
جدید کرد. وی همچنین درخصوص ارزش بازار در بازههای مختلف دولت یازدهم با
اشاره به افزایش 140 درصدی در بازار تا نیمه اول دی 92 گفت: عمده دلیل
افزایش ارزش بازار در سال 92 به افزایش نرخ دلار در سال قبل از آن
برمیگردد. همین روند باعث شد که پیشبینی سود شرکتها بهصورت اهرمی
افزایشی باشد.
بهعنوان مثال اگر نرخ ارز سه برابر شده بود EPS بسیاری از شرکتها 10
برابر شد. از سوی دیگر در یکسری از واگذاریهای دولت که در سالهای گذشته
انجام شده بود قیمتهای غیرمنطقی و پایین باعث شد که رشد سودآوری برای
یکسری از سهمها بیش از اندازه باشد.
وی همچنین در مورد ساختار کلی بازار سرمایه گفت: ساختار بازار باید اساسا
بررسی شود، در دولت گذشته ما شاهد تورمهای خیلی بزرگی بودیم که به 40 تا
50 درصد هم رسیده بود. اینکه گفته شود بازار رشد زیادی کرده است با این رقم
تورم خیلی درست نیست. باید توجه شود این در زمانی اتفاق افتاده است که هم
تورم بالا و هم رشد بازار قابل توجهی داشتیم.
وی ادامه داد: در این دولت تورم قابل توجهی نداریم و قاعدتا رشد کمتری را
شاهد هستیم و از طرف دیگر نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که
سرمایهگذاریهایی که در دولت قبل انجام شده است درست نبوده و بیشتر در بخش
سرمایه در گردش شرکتها صورت گرفته است. در حال حاضر موجودی سرمایه کشور
تا حد زیادی کاهش داشته است یعنی شرکتها دارایی ثابت ندارند که بتوانند
تولید داشته باشند.
غلامپور افزود: ما در حال حاضر هر ساله 5/ 2 میلیارد دلار واردات خودرو
داریم و به جای اینکه در بخشهای صنعتی و پالایشگاهی توسعه داشته باشیم در
کالاهای مصرفی این سرمایه را استفاده میکنیم. غلامپور گفت: در حال حاضر
پایه سرمایه ایران بسیار ضعیف است این بهواسطه سیاستگذاریهای غلط دولت
قبل و عدم مدیریت بر واردات کشور است که تاثیر آن هم اکنون خود را نشان
میدهد. در دولت قبل درآمدهای نفتی بسیار بالا بود که بهطور متوسط 100
میلیارد دلار بود، بهطور حتم وقتی این پول وارد چرخه کشور میشود میتواند
آن اقتصاد را در بخشهای مختلف متبلور کند.
وی در پایان بیان کرد: در حالت کلی میتوان گفت بیانضباطی مالی در دولت
فعلی کمتر شده است. دولت قبل بیانضباطیهای بسیاری داشت. با توجه به اینکه
دولت قبل منابع زیادی در اختیار داشت نتوانست از آن منابع در بازارهای
اصلی بهخصوص بازار سرمایه استفاده کند. اما در شرایط کنونی و در دولت فعلی
دیده میشود که با کمبود منابع اما با مدیریت چرخه اقتصاد، بهتر به فعالیت
میپردازد.